Νέους δρόμους
ανοίγει η πρωτοβουλία του «Διαζώματος» για τα αρχαία θέατρα, καθώς το μοντέλο
διάσωσης και αξιοποίησής τους γεννά και άλλες ιδέες για την αποκατάσταση και
επαναχρησιμοποίηση χώρων αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Μια τέτοια ιδέα είναι και αυτή που παρουσιάστηκε στην 3η
Συνάντηση Εταιρικών Μελών του «Διαζώματος» στην Πάργα στα μέσα Απριλίου,
από τον Πρόεδρο της Ένωσης Αθλητικών Σωματείων ΣΕΓΑΣ Ηπείρου Κώστα Μάμαλη.
Η ιδέα αφορά στη συνεργασία...
Διαζώματος και ΣΕΓΑΣ για τη χρήση των Αρχαίων
Σταδίων για αγώνες, και έχει ήδη τύχει της έγκρισης του ΣΕΓΑΣ από τον Δεκέμβριο
του 2015, ενώ και το ΔΣ του Διαζώματος την έχει κάνει ομόφωνα δεκτή και
αποφασίστηκε η συνεργασία με τον ΣΕΓΑΣ για την υλοποίησή της.
Τα κυριότερα αρχαία στάδια της Ελλάδας είναι δώδεκα, ενώ
υπάρχουν άλλα 20 στη Μικρά Ασία. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και δύο στην
Ήπειρο, της Νικόπολης όπου διεξάγονταν τα Άκτια, και της Δωδώνης όπου
διεξάγονταν τα Νάια. Μάλιστα, το αρχαίο στάδιο της Νικόπολης ήταν από τα
μεγαλύτερα, σε διαστάσεις και έχει τις ίδιες διαστάσεις και χαρακτηριστικά με
μια ομάδα Μικρασιατικών σταδίων, όπως αυτά της Λαοδίκειας στη Φρυγία, της Νύσας
και της Αφροδισιάδας στην Καρία, που είναι το καλύτερα σωζόμενο αρχαίο στάδιο.
«Τα συγκριτικά
πλεονεκτήματα της χώρας μας είναι αδιαμφισβήτητα η ιστορία, ο πολιτισμός και τα
μνημεία (πολιτισμικά, θρησκευτικά, τεχνολογικά, αθλητικά κλπ). Μεταξύ των
μνημείων αυτών εξέχουσα θέση κατέχουν τα στάδια. Είναι λοιπόν αδιανόητο στην
προσπάθεια για ανάπτυξη να μην χρησιμοποιούνται τα συγκριτικά αυτά
πλεονεκτήματα όπως θα έπρεπε. Όπως είναι επίσης αδιανόητο να μην
χρησιμοποιούνται τα αρχαία στάδια στους διάφορους, σημαντικούς κατά τα άλλα,
αγώνες δρόμου και ορεινού τρεξίματος, που διεξάγονται στη χώρα. Πολύ δε
περισσότερο στη σημερινή οικονομική συγκυρία», αναφέρει χαρακτηριστικά ο
Κώστας Μάμαλης μιλώντας στον «Η.Α.».
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΟΦΕΛΗ
Όπως αναφέρει ο πρόεδρος της ΕΑΣ ΣΕΓΑΣ Ηπείρου στην πρότασή
του, τα αρχαία στάδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν στους αγώνες δρόμου και βουνού
σαν χώρος εκκίνησης και τερματισμού, με παράλληλη διεξαγωγή εντός του σταδίου
αρχαίων αγωνισμάτων, κυρίως δρομικών αλλά και άλλων, πριν την εκκίνηση ή τον τερματισμό
του αγώνα, καθώς και με χρήση της ονομασίας των αρχαίων αγώνων που γίνονταν στο
στάδιο αυτό, αναφορικά με την ονομασία του σύγχρονου αγώνα.
Επίσης, προτείνει τη διοργάνωση αγώνων που θα περιλαμβάνουν
αγωνίσματα, τα οποία ταιριάζουν στο περιβάλλον των σταδίων, δηλαδή στον χώρο
και την ιστορία. Αυτοί οι αγώνες θα είναι διεθνείς με τη μορφή «main event», με
συμμετοχή επαγγελματιών αθλητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αγώνες για το
ευρύ κοινό καθώς και αγώνες σχολείων ή συνδυασμός αυτών.
Τα οφέλη που θα προκύψουν από τη διαδικασία χρήσης των
αρχαίων σταδίων στους αγώνες, είναι πολλαπλά.
Η χρήση των αρχαίων σταδίων θα προσδώσει στους αγώνες
ιδιαίτερη αίγλη, αναγνωρισιμότητα και μεγαλύτερη αναπτυξιακή διάσταση. «Είναι
παραδεκτό ότι οι αγώνες αποφέρουν, στις περιοχές που διεξάγονται, περισσότερα
οικονομικά οφέλη όταν μπορούν να προσελκύσουν αθλητές από άλλες μακρινές
περιοχές και κυρίως από το εξωτερικό. Είναι επίσης γνωστό ότι οι ξένοι
ενδιαφέρονται πάρα πολύ για το τι μπορούν να γνωρίσουν και επισκεφτούν στην
περιοχή που διεξάγεται ο αγώνας. Φανταστείτε πως αισθάνονται όταν ένα
πολιτισμικό, ιστορικό, αθλητικό μνημείο είναι κομμάτι της διαδικασίας του
αγώνα», αναφέρει ο κ. Μάμαλης, επισημαίνοντας πως το κύριο όφελος για τη χώρα
θα είναι η ανάδειξη των αρχαίων σταδίων, αλλά θα τονωθεί όχι μόνο ο αθλητικός
τουρισμός αλλά και ο τουρισμός γενικότερα.
Επίσης, με τη χρήση τους για τους αγώνες, τα αρχαία στάδια
που βρίσκονται σε καλή κατάσταση θα αναδειχτούν και η εικόνα τους, μαζί με τους
αγώνες, θα ταξιδέψει σε όλον τον κόσμο με όλα τα προφανή οφέλη για τη χώρα και
τον τουρισμό της. Για τα υπόλοιπα, η χρήση τους θα δώσει το έναυσμα της
ευρύτερης φροντίδας τους έτσι ώστε να συντηρούνται, έστω και υποτυπωδώς, και
έτσι να είναι τουλάχιστον επισκέψιμα.
Εργαλείο, φυσικά, για όλα τα παραπάνω μπορούν να αποτελέσουν
δράσεις μέσω του ΕΣΠΑ για τη βελτίωση των Αρχαίων Σταδίων, που θα βοηθήσουν
αφενός στην ευρύτερη φροντίδα τους, αφετέρου θα δώσουν τη δυνατότητα για τις
απαραίτητες ανασκαφές και την περιποίηση και αποκατάσταση των εδωλίων. Όπως
ακριβώς γίνεται με τα αρχαία θέατρα.
ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ Η
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Για να μπορέσουν τόσο το Διάζωμα (σαν φορέας πολιτισμού) όσο
και ο ΣΕΓΑΣ (σαν φορέας κλασικού αθλητισμού) να ανταποκριθούν, απαραίτητη
κρίνεται η συνεργασία με τους φορείς της αυτοδιοίκησης.
Με δεδομένο ότι το «Διάζωμα» είναι ο οργανισμός που βοηθά
στην αποκατάσταση και βελτίωση των αρχαίων θεάτρων και σταδίων, προτείνεται σε
συνεργασία με τον ΣΕΓΑΣ και τις κατά τόπους Εφορίες Αρχαιοτήτων να υπάρξει ένας
σχεδιασμός για βελτίωση των Αρχαίων Σταδίων, ανά Περιφέρεια που θα είναι
δυναμικός, ώστε να λαμβάνει υπόψη τη σημερινή οικονομική συγκυρία, και θα
περιλαμβάνει καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης και προτεινόμενες βελτιώσεις
άμεσα έτσι ώστε τα αρχαία στάδια να ευρίσκονται στο ελάχιστο επιθυμητό επίπεδο
χρηστικότητας, μεσοπρόθεσμα και σε βάθος χρόνου.
Ο κ. Μάμαλης προτείνει αρχικά τη διεξαγωγή διεθνών αγώνων με
τη μορφή «main event» στο αρχαίο στάδιο Μεσσήνης και χρήση των αρχαίων σταδίων
Νικόπολης και Δωδώνης για αγώνες και υπαγωγή τους στο ΕΣΠΑ για τις πολιτιστικές
διαδρομές της Ηπείρου, έτσι ώστε να γίνει δυνατή η σταδιακή αποκατάστασή τους.
Παράλληλα, μέρος της πρότασης αποτελεί και η διάνοιξη,
σήμανση και συντήρηση των μονοπατιών που οδηγούν σε πολιτιστικά, θρησκευτικά
και τεχνολογικά μνημεία όπως είναι τα μοναστήρια, οι χώροι λατρείας, τα πέτρινα
γεφύρια κ.λ.π. Ο πρόεδρος της ΕΑΣ ΣΕΓΑΣ Ηπείρου τονίζει ότι η ψηφιοποίηση των
μονοπατιών θα ενισχύσει τον αθλητικό, θρησκευτικό, περιηγητικό και άλλο
τουρισμό.
«Έχοντας, τουλάχιστον, επισκέψιμα αρχαία στάδια θα μπορούμε
να διοργανώσουμε καλύτερους αγώνες και σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς
να βοηθήσουμε στην ανάπτυξη της χώρας. Τίποτε όμως δεν μπορεί να γίνει χωρίς
συνεργασία, ιδιαίτερα στη σημερινή οικονομική συγκυρία. Είναι σίγουρο όμως ότι
θα τα καταφέρουμε γιατί η φιλοσοφία τόσο του ΣΕΓΑΣ όσο και του Διαζώματος , που
την έχουν δείξει στην πράξη, βασίζεται στο τρίπτυχο προτείνω, σχεδιάζω,
συνεργώ», καταλήγει ο κ. Μάμαλης.
