Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2017

Οι εννέα θησαυροί των Μολοσσών και τα νομίσματα που αλλάζουν την ιστορία του Κάστρου

Ένα σημαντικό κέντρο εξουσίας των Μολοσσών, αποτελούσε το Κάστρο, με τον αρχαίο οικισμό να καταλαμβάνει την τειχισμένη περιοχή. Αυτό προκύπτει από τα ευρήματα που ήρθαν στο φως τα τελευταία χρόνια και τα οποία ξαναγράφουν ουσιαστικά την ιστορία της περιοχής.
Στο Κάστρο, πέραν των άλλων, βρέθηκαν ορισμένα μοναδικά νομίσματα, που αποτελούν σημαντικό κομμάτι των «θησαυρών» της Ηπείρου. Στοιχεία από...
την μελέτη των νομισμάτων αυτών όπως και άλλων που έχουν εντοπιστεί στη Μολοσσίδα, παρουσιάστηκαν από την Κατερίνα Λιάμπη, Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κατά την διάρκεια εκδήλωσης που έγινε στο Αρχαιολογικό Μουσείο.

Στο Κάστρο λοιπόν εντοπίστηκε ο αρχαιότερος θησαυρός στην Ήπειρο, ο οποίος αποτελείται από έξι στατήρες Κορίνθου. Επίσης βρέθηκε ένα δίβολο θρακομακεδονικής προέλευσης, του 6ου π.Χ αιώνα. Η διακίνηση του συγκεκριμένου νομίσματος είχε διαρκέσει μικρό χρονικό διάστημα και συναντώνται ελάχιστα κυρίως στη Μακεδονία και τη Θράκη.
Τεκμηριωμένα, σύμφωνα με όσα ανέφερε η κ. Λιάμπη, είχε εντοπιστεί ένας χρυσός στατήρας του Φιλίππου του Β’, η τύχη του οποίου αγνοείται ενώ περίοπτη θέση στα ανασκαφικά ευρήματα κατέχει ένα χρυσό νόμισμα του Φίλιππου του Ε’, το οποίο βρέθηκε στην διάρκεια ανασκαφών.
Στην Ήπειρο δεν έχουν βρεθεί μεγάλοι θησαυροί νομισμάτων.. Οι αποκρύψεις αλλά και το περιεχόμενό τους, δεν ήταν σημαντικά.

Επισημαίνεται η παντελής απουσία από τα ανασκαφικά σύνολα πολύτιμων εκδόσεων των βασιλέων, Αλεξάνδρου Α΄ και Πύρρου, αφού οι νομισματικές δραστηριότητες και των δύο υπηρέτησαν τους πολεμικούς τους στόχους στη Δύση.
Αυτή η απουσία, εάν δεν οφείλεται στον παράγοντα της τυχαιότητας, σημαίνει ότι οι, κάτω από δραματικές συνθήκες, επανελθόντες στην πατρίδα στρατιώτες των δύο βασιλέων, δεν είχαν στη διάθεσή τους πολύτιμα νομίσματα.
Πυκνή και ενδιαφέρουσα, ωστόσο είναι η διείσδυση των ξένων νομισμάτων στο Δωδωναίο Ιερό, αλλά σε όλη την Ήπειρο: κατ΄ εξοχήν αποδέκτες τους ήσαν οι πόλεις και οι οικισμοί των παράκτιων τόπων, δίχως, ωστόσο, να είναι ευκαταφρόνητοι οι αριθμοί τους και στη μολοσσική ενδοχώρα.
Πέρα από τα νομίσματα στο Κάστρο, σημαντική θέση στην ιστορία της Ηπείρου, κατέχουν ορισμένοι ακόμη θησαυροί, που αποκαλύφθηκαν από την αρχαιολογική έρευνα.
Ξεχωρίζουν τα 18 τετράβολα που αποκαλύφθηκαν στους Χουλιαράδες, ένας εξαιρετικός θησαυρός αργυρών νομισμάτων στο Μέτσοβο, τα χάλκινα νομίσματα στη Ράχη Πλατανιάς, τα νομίσματα στην Καστρίτσα και στο Γαρδίκι, αλλά και οι Κορινθιακοί στατήρες που βρέθηκαν στην Δωδώνη και σήμερα βρίσκονται στο Βερολίνο.
Ακόμη και μέσα από την παρουσία των νομισμάτων, προκύπτει ότι μετά την επιβολή των Ρωμαίων κατακτητών, οι Μολοσσοί όπως και οι υπόλοιποι Ηπειρώτες, δεν διέθεταν περίσσευμα ρευστού και δεν είχαν καμία μέριμνα για τη διαφύλαξή του.

Οι αρχαιότητες στη Δουρούτη
Στην ίδια εκδήλωση, έγινε από την τ. Επίκουρη Καθηγήτρια Κλασσικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κωνσταντίνα Γραβάνη, ολοκληρωμένη παρουσίαση των αρχαιοτήτων που έχουν εντοπιστεί στην Δουρούτη.
Οι αρχαιότητες βρίσκονται εντός των ορίων της Πανεπιστημιούπολης Ιωαννίνων. Εντοπίζονται κυρίως στην έξοδο της χαράδρας Μεγάλο Λαγκάδι, στα όρια με το Νεοχωρόπουλο.
Στα ριζά του λόφου Δουρούτη οι ανασκαφές έφεραν στο φως νεκροταφείο με ταφές από τη γεωμετρική εποχή έως τα ελληνιστικά χρόνια. Οι αρχαιολόγοι εντόπισαν και ερεύνησαν 140 τάφους, στους οποίους εντοπίστηκε πλήθος κτερισμάτων. Πρόκειται για το μοναδικό νεκροταφείο που έχει εντοπιστεί στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων.
Στα πρανή του λόφου ήρθαν στο φως οικοδομήματα και κατασκευές αρχαίου Ιερού, αφιερωμένου στη θεά Δήμητρα. Το κύριο οικοδόμημα του Ιερού (Θεσμοφόριο) χρονολογήθηκε στον 4ο αι. π.Χ. και η χρήση του χώρου από την πρώϊμη εποχή του Σιδήρου.

Επίσης στην ευρύτερη περιοχή αποκαλύφθηκαν ταφές και εντοπίστηκαν θεμέλια αρχαίων κατασκευών.
Η συνθετική θεώρηση των αρχαιολογικών δεδομένων από τη Δουρούτη επιχειρείται με στόχο να αναδειχθούν τα τεκμήρια της ανθρώπινης δραστηριότητας κατά την περίοδο χρήσης του χώρου ώστε να ανασυσταθεί η εικόνα της αρχαίας θέσης και των μνημείων σε συνάρτηση με το οικοσύστημα του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων και την οργάνωσή του κατά την αρχαιότητα.
Η Δουρούτη βρίσκονταν στο δρόμο προς την Δωδώνη ενώ οι μεταβυζαντινές εκκλησίες στην περιοχή μαρτυρούν ότι δεν έπαψε ποτέ να χρησιμοποιείται ως τόπο λατρείας.

Ο Αύγουστος στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων
Στην εκδήλωση του Αρχαιολογικού Μουσείου, ο Ν. Κατσικούδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορίας της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Τέχνης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, παρουσίασε ενδιαφέροντα στοιχεία για το άγαλμα του Αυγούστου, που είχε εντοπιστεί στο Ροδοτόπι.
Ο κορμός του θωρακοφόρου ανδριάντα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων που σώζεται ακέφαλος, βρέθηκε στην περιοχή του Ροδοτοπίου και αποτελεί σημαντικό εύρημα.

Ταυτίζεται με άγαλμα του Οκταβιανού /Αυγούστου και χρονολογείται λίγο μετά τη νίκη του στο Άκτιο, το 31 π.Χ. Τα εικονογραφικά στοιχεία του θώρακα προβάλλουν τον εικονιζόμενο ως νικηφόρο στρατιωτικό ηγέτη.
Στην ίδια περιοχή οι ανασκαφικές έρευνες αποκάλυψαν τα κατάλοιπα ναού ο οποίος συσχετίστηκε στο παρελθόν με τη λατρεία του Αρείου Διός, εγγυητή των ένορκων δεσμεύσεων και του πολεμικού αγώνα.
Η πρόσφατη επιστημονική έρευνα ταύτισε το συγκεκριμένο οικοδόμημα με ιερό της Αρτέμιδος που κατασκευάστηκε στον 3ο αιώνα π.Χ. Στην εποχή του Αυγούστου ο ναός ανακαινίστηκε και είναι πιθανό το άγαλμα του αυτοκράτορα να ήταν στημένο μέσα στον ναό, η ανοικοδόμηση του οποίου δείχνει ιδιαίτερη μέριμνα.
Η ανάθεση του ανδριάντα έγινε σε επισημότατο τόπο, στην καρδιά της Μολοσσίδος, όπου οι βασιλείς των Μολοσσών συνήθιζαν σε ετήσια τελετή να ανταλλάσσουν με τους Ηπειρώτες διαβεβαιώσεις αμοιβαίας πίστης, δηλαδή στην Πασσαρώνα. Η ανάθεση αυτή ήταν μέλημα του ίδιου του Αυγούστου ή των ανθρώπων του στην περιοχή και υπαινίσσεται τη σχέση του με τον Δία αλλά και με την Αρτέμιδα.


πηγή: epiruspost