Παρατηρήσεις-επισημάνσεις επί του σχεδίου Προεδρικού
Διατάγματος (ΠΔ) για την προστασία της λίμνης Παμβώτιδας, το οποίο βρίσκεται σε
διαβούλευση, από τον Σταύρο Καλογιάννη.
Συγκεκριμένα:...
Α. Γενικές παρατηρήσεις
1. Το σχέδιο ΠΔ έρχεται με τεράστια και εντελώς
αδικαιολόγητη καθυστέρηση. Είναι ενδεικτικό ότι ο χάρτης οριοθέτησης ζωνών που το
συνοδεύει, φέρει ημερομηνία «2014», είχε δηλαδή συνταχθεί από την προηγούμενη
Κυβέρνηση!
2. Το σχέδιο ΠΔ προβλέπει χρήσεις και δραστηριότητες οι
οποίες δεν περιλαμβάνονται στην εγκριθείσα από το ΥΠΕΧΩΔΕ, το 2001, Ειδική
Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ), ούτε από άλλη σχετική μελέτη. Εν πολλοίς, η
προτεινόμενη ζωνοποίηση είναι αυθαίρετη!
3. Προκαταλαμβάνει το περιεχόμενο του Ρυθμιστικού Σχεδίου
Ιωαννίνων καθώς ορίζει ότι «οι κανονιστικές πράξεις έγκρισης του Ρυθμιστικού
πρέπει να περιλαμβάνουν τα όρια και τις ρυθμίσεις που διέπονται από τις
διατάξεις του ΠΔ της Παμβώτιδας». Όμως το Ρυθμιστικό αφορά ευρύτερη περιοχή και
σχεδιασμό διαφορετικού επιπέδου. Όταν φτάσει η ώρα θεσμοθέτησης του Ρυθμιστικού
(Τοπικού Χωρικού Σχεδίου), εκτιμάται ότι θα υπάρξουν ασυμβατότητες και θα
δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα ως προς τις επιτρεπόμενες χρήσεις και
δραστηριότητες.
4. Στη Ζώνη Α1 (λίμνη) αναφέρεται ότι επιτρέπεται «η χρήση
των νερών του επιφανειακού υδρολογικού συστήματος για ύδρευση … κατόπιν
εκπόνησης εξειδικευμένης υδρολογικής μελέτης». Μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να
εκληφθεί η δυνατότητα χρήσης του εξαιρετικά υποβαθμισμένου, από ποιοτική άποψη,
νερού της Παμβώτιδας για ύδρευση. Βεβαίως, το αρμόδιο Υπ. Περιβάλλοντος και η
Κυβέρνηση αναγνωρίζουν ευθέως, μέσω του σχεδίου ΠΔ, τις ανάγκες του
λεκανοπεδίου σε πόσιμο νερό και αυτό είναι θετικό. Όμως, καθαρό, πόσιμο νερό,
που να καλύπτει τις ανάγκες του λεκανοπεδίου σε βάθος χρόνου, δεν μπορεί να
έρθει στο λεκανοπέδιο παρά μόνον από άλλη λεκάνη απορροής, εκτός Παμβώτιδας,
όπως προβλέπεται στα εγκριμένα σχέδια διαχείρισης υδάτων.
5. Έχουν απαλειφθεί οι ζώνες γης υψηλής παραγωγικότητας στο
λεκανοπέδιο, πλην ενός μικρού τμήματος, ανατολικά της Παμβώτιδας, κατά συνέπεια
χάνεται και κάθε έννοια προστασίας αυτής της γης, σε αντίθεση με την κείμενη
νομοθεσία και τις ρυθμίσεις της υφιστάμενης Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) του
λεκανοπεδίου Ιωαννίνων.
6. Πέρα από το σχέδιο ΠΔ, υπάρχει τεράστιο θέμα με τους
εργαζόμενους στον Φορέα Διαχείρισης της λίμνης, όπως και όλων των άλλων Φορέων.
Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ - Οικολόγων συνεχίζει να εμπαίζει τους 400
εργαζόμενους, ανανεώνοντας (στις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους!) τις συμβάσεις τους
για ένα μόνο χρόνο. Σήμερα όλοι οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να βρίσκονται «στον
αέρα».
Β. Ειδικές παρατηρήσεις
1. Το σχέδιο ΠΔ αναφέρεται σε μία σειρά νέων μελετών που
πρέπει να εκπονηθούν, ώστε το ΠΔ να καταστεί εφαρμόσιμο (π.χ. μελέτη
διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης, κα). Οι περισσότερες εξ αυτών των μελετών
πρέπει να παραπεμφθούν στο διαχειριστικό σχέδιο της λίμνης.
2. Στις υποζώνες Β5.2. και Β.5.3. (Μάτσικας) απαγορεύεται η
έκδοση νέων οικοδομικών αδειών για την ανέγερση κτιριακών εγκαταστάσεων. Η
προτεινόμενη ρύθμιση χρειάζεται οπωσδήποτε επανεξέταση. Και αυτό το θέμα έχει
μελετηθεί σε βάθος στο Ρυθμιστικό Σχέδιο, το οποίο δεν προβλέπει απαγόρευση
δόμησης στην περιοχή Μάτσικα, αλλά την εκπόνηση μελέτης που θα καθορίσει
ειδικούς όρους δόμησης (χαμηλά ύψη, υποχρεωτική στέγη, κλπ), ώστε να
αποκατασταθούν οι κάτοικοι της περιοχής χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στο
παραλίμνιο αστικό μέτωπο.
Κλείνοντας, εκτιμώ ότι το σχέδιο ΠΔ είναι πολύ αμφίβολο εάν
τελικά εγκριθεί, καθώς, πέραν της ουσιαστικής διαφοροποίησής του από την παλιά
ΕΠΜ που προανέφερα, απαιτείται ένα ικανό διάστημα για την αξιολόγηση, από
πλευράς Υπ. Περιβάλλοντος, των προτάσεων που θα υποβληθούν στη διαβούλευση. Στη
συνέχεια το σχέδιο ΠΔ πρέπει να σταλεί στο ΣτΕ για επεξεργασία.
Όμως ο χρόνος
της σημερινής Κυβέρνησης λήγει. Το ΣτΕ, σε αυτή την περίπτωση, θα ζητήσει τη
γνώμη της επόμενης Κυβέρνησης επί του θέματος, οπότε θα ακολουθήσει νέος κύκλος
επεξεργασίας. Εάν πράγματι η Κυβέρνηση ήθελε να προστατεύσει την Παμβώτιδα,
όφειλε να έχει ετοιμάσει το σχέδιο ΠΔ στην αρχή της θητείας της, προ
τετραετίας, και όχι σήμερα που πνέει τα λοίσθια.
