Πέμπτη 26 Ιουλίου 2018

Η παρακαταθήκη του Μάνου Ελευθερίου και η κακοήθεια των ξεπεσμένων

του Σπύρου Ριζόπουλου*
Το συγκεκριμένο κείμενο έχει αλλάξει τρεις φορές. Επειδή έχω ειδικό συναισθηματικό δέσιμο με το τι έχει σημάνει, οικογενειακώς για μένα ο Μάνος Ελευθερίου, το είχα ετοιμάσει ώστε να δημοσιευθεί την ημέρα της πολιτικής του κηδείας.
Το ανέβαλα θεωρώντας παντελώς άκαιρο, λόγω της συγκεκριμένης συγκυρίας, να αναφέρομαι σε κάτι τόσο ουσιαστικό το οποίο όμως κινδύνευε να δείξει ότι δεν αντιλαμβάνομαι το...
μέγεθος της καταστροφής που έχει συντελεστεί.
Σπίτι το οποίο νοίκιαζα και έμενα στο παρελθόν κάηκε ολοσχερώς και δεν μπορώ να βρω τον φίλο μου. Συνεπώς ήταν λογικό να μη έχω, ούτε κουράγιο ούτε διάθεση. Και εν πάσει περιπτώσει μια μεγάλη ωδή στον Μάνο Ελευθερίου μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή.

Τελικά, όμως, αναγκάζομαι να δημοσιεύσω το κείμενο που ακολουθεί ως τοποθέτηση απέναντι στους απρεπείς και λασπολόγους. 

Συγκεκριμένοι κύκλοι στα Γιάννενα δεν αντιλαμβάνονται το μέγεθος της εθνικής τραγωδίας και της οδύνης ολόκληρου του λαού και ότι θα έπρεπε να επικεντρώνουμε όλη μας τη δύναμη στο πως θα στηρίξουμε τους συνανθρώπους μας.
Αντιθέτως συνεχίζουν να επιδίδονται σε ένα απίστευτο ξεκατίνιασμα και κουτσομπολιό. Ειλικρινά από την αρχή δεν είχα καμία διάθεση να εμπλακώ. Όμως, επειδή οι αθλιότητες φτάνουν ως την πόρτα του σπιτιού μου στα Γιάννενα, θα τοποθετηθώ.

Θα προσπαθήσω με τον πιο κομψό τρόπο να δώσω τις απαντήσεις που πρέπει σεβόμενος την εθνική τραγωδία και τη δική μου προσωπική αγωνία. Αποτυπώνοντας τη σημαντικότητα του συγκεκριμένου καλλιτέχνη στη ζωή μου και προσπαθώντας να δώσω προσεκτικά, μέχρι εκεί που συναισθηματικά σήμερα μπορώ να το κάνω, απάντηση στον ξεπεσμό όσων συνεχίζουν προφανώς επειδή δεν τους απασχολεί το ότι καίγεται του… αλλουνού ο τόπος.

"Το 1969, ο Μανώλης Ριζόπουλος δάσκαλος στο Ξηρόβαλτο και τους Ποντικάτες, χωριά του σημερινού δήμου Πωγωνίου, αρνήθηκε να υπογράψει το πιστοποιητικό φρονημάτων της χούντας και πήρε την οικογένεια του σε αναζήτηση καλύτερης τύχης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ως δάσκαλος στα ομογενειακά σχολεία συμμετείχε σε οποιαδήποτε δραστηριότητα -ανεξαρτήτως ιδεολογικής προέλευσης- για τη επιστροφή της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
Άνθρωπος που πάντα είχε το θάρρος να λέει καθαρά την άποψή του είχε και τη δική του ραδιοφωνική εκπομπή στον σταθμό του αγαπητού Πέτρου Κουτσοπανάγου.
Τον Ιούλιο του 1974 ενώ -ως μικρό παιδί- απολάμβανα τη ζωή σε ένα περιβάλλον προστατευμένο στις ΗΠΑ, ξαφνικά ήρθε ο πατέρας μου και με πήρε από το χέρι για να πάμε στο ραδιοφωνικό σταθμό. Εκεί, την ώρα την εκπομπής του συνδεθήκαμε με την Ελλάδα και ακούσαμε ζωντανά μια συναυλία από την Αθήνα.
Τότε άκουσα για πρώτη φορά τα «Μαλαματένια Λόγια» του Μάνου Ελευθερίου. Δύσκολοι στίχοι, ιδίως για ένα παιδί το οποίο μεγάλωνε στις Ηνωμένες Πολιτείες σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον, προστατευμένο και χωρίς να καταλαβαίνει καλά καλά τα ελληνικά τότε.
Γυρίζοντας στο σπίτι, η βασική σύνδεση που μου έδωσε ο πατέρας μου, για να με βάλει στο νόημα του τραγουδιού, ήταν να μου δείξει το εξώφυλλο του «Άγιου Φεβρουάριου» που είχε κυκλοφορήσει λίγα χρόνια πριν και του οποίου οι στίχοι ήταν επίσης του Μάνου Ελευθερίου.
Όλο αυτό αποτέλεσε αφορμή για μια τεράστια συζήτηση για τη χούντα.
Χθες, 24 Ιουλίου 2018, ήταν η πολιτική κηδεία του μεγάλου στιχουργού που άφησε πολύ σημαντικό έργο πίσω.
Συγκρατώ από αυτό το ιστορικό τραγούδι τα εξής:
«Τ’ αηδόνια σε χτικιάσανε στην Τροία / που στράγγιξες χαμένα μια γενιά / καλύτερα να σ’ έλεγαν Μαρία / και να `σουν ράφτρα μες στην Κοκκινιά / κι όχι να ζεις μ’ αυτή την κομπανία (συμμορία) / και να μην ξέρεις τ’ άστρο του φονιά»

Αυτό, το ταυτίζω με την απέλπιδα προσπάθεια κακοήθειας και προβοκάτσιας που επιχειρήθηκε τις τελευταίες ημέρες, διαμορφώνοντας ένα αστείο περιβάλλον δήθεν πολιτικής δίωξης, από μια ομάδα που ο Μάνος Ελευθερίου το 1974 αποκαλούσε κομπανία και όλοι ξέρουν ότι ουσιαστικά λογοκρίθηκε γιατί η πραγματική λέξη ήταν συμμορία.

Επειδή λοιπόν αποδεικνύεται ότι, ακόμα και μετά την προχθεσινή τραγωδία όπου χάθηκαν δεκάδες ανθρώπινες ζωές, οι πραγματικοί σπιούνοι δεν έχουν ούτε ιερό ούτε όσιο καθότι συνεχίζουν τη λάσπη, έχω να πω τα εξής:

Το μήνυμα που έχω να στείλω σε όλους αυτούς που δίνουν τον αγώνα της τελευταίας τους άμυνας είναι κάτι πάρα πολύ απλό.
Ότι και αν κάνουν, όσο κι αν λασπολογήσουν ο λαός της Ηπείρου τους έχει καταλάβει και τους έχει βαρεθεί. Και θα τους το πει ξεκάθαρα το Μάιο του 2019.

Το δεύτερο σημείο που έχω συγκρατήσει από τότε είναι ο στίχος:
«Του κόσμου ποιος το λύνει το κουβάρι / ποιος είναι καπετάνιος στα βουνά / ποιος δίνει την αγάπη και τη χάρη / και στις μυρτιές του Άδη σεργιανά / μαλαματένια λόγια στο χορτάρι / ποιος βρίσκει για την άλλη τη γενιά».
Και σε αυτό το σημείο, έχω να πω επίσης κάτι απλό:
Για την άλλη τη γενιά στην περιφέρεια Ηπείρου, θα φροντίσουμε όλοι εμείς, οι υπόλοιποι. Δεν αφήνουμε το μέλλον στα χέρια της «κομπανίας». Ή όπως τους αποκάλεσα στη συνέντευξη μου στον Πρωινό Λόγο, πριν μερικούς μήνες, «κλίκα των ξεπεσμένων».

Καλό ταξίδι Μάνο Ελευθερίου και σου υποσχόμαστε ότι ο λαός της Ηπείρου, με βάση τις δικές σου παρακαταθήκες, θα παλέψει και θα νικήσει."

Υ.Γ: Την Παρασκευή 27 Ιουλίου, στις 10.30 το πρωί, ο δημοσιογράφος Γιώργος Γκόντζος με έχει προσκαλέσει στο δημοτικό ραδιόφωνο των Ιωαννίνων. Και ένας πρόσθετος λόγος για το κείμενο αυτό είναι το ότι εκεί θέλω να μιλήσουμε για την ουσία και να δώσουμε ένα τέλος στα κουτσομπολιά, σήμερα, τώρα, εδώ.


*το κείμενο ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό ο Σπύρος Ριζόπουλος (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)