Η εξίσωση είναι απλή. Με
αμοιβή 500 € δεν γίνεται να υπάρχουν συντάξεις διπλάσιες και τριπλάσιες. Το
ασφαλιστικό σύστημα αδυνατεί να τις πληρώσει
του
Γιάννη Νικολάου
Γερνάμε τόσο επικίνδυνα, είμαστε πλέον χώρα συνταξιούχων και
ασχολούμαστε νυχθημερόν με τις συντάξεις; Έχουν πιο δυνατή φωνή τα «περήφανα
γηρατειά» ή απλώς είναι προσοδοφόρο θέμα για τα media και εύκολο αντικείμενο
στην πολιτική διαμάχη;
Με όσα συνέβησαν στη χώρα από το 2010, την ύφεση να
ξεπερνάει το 27%, την ανεργία να εκτινάσσεται (χάθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες
θέσεις εργασίας το ίδιο διάστημα) και χιλιάδες νέους στη μετανάστευση, θα
περίμενε κανείς η...
συζήτησή μας να περιστρέφεται, κυρίως, γύρω από τα
θέματα αυτά. Άλλωστε, αν δεν ανακάμψει η οικονομική δραστηριότητα, αν δεν
δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, αν δεν αυξηθούν οι αμοιβές, οι συντάξεις όχι
μόνο δεν θα σταθεροποιηθούν στα σημερινά επίπεδα, αλλά θα συνεχίζουν στην
κατιούσα «μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων».
Οι συντάξεις αποτελούν, προφανώς, ζωτικό θέμα για
τους ανθρώπους που βλέπουν το εισόδημά τους να μειώνεται συνεχώς. Αν όμως
θελήσουμε να βάλουμε τις προτεραιότητες όχι όπως τις αντιλαμβάνεται ο καθένας
μας ατομικά, αλλά συνολικά για την πορεία μας ως χώρας και ως κοινωνίας, η
προσοχή μας θα στραφεί περισσότερο στους νέους και την προοπτική τους.
Λίγο ο τρέχων και
διάχυτος λαϊκισμός κάθε απόχρωσης, λίγο το τηλεοπτικό κοινό που βρίθει
συνταξιούχων, η καθημερινή ατζέντα περιλαμβάνει πάντα τις συντάξεις, σπανιότερα
την ανεργία και τη μετανάστευση των νέων και σπανιότατα σοβαρό προβληματισμό
περί του πρακτέου.
Ο παππούς και η
γιαγιά που βοηθούν από τη σύνταξη τα άνεργα εγγόνια τους είναι μια παρά
φύσιν κατάσταση. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να διαρκέσει επ’ άπειρον, καθώς δεν
υπακούει σε καμιά λογική οικονομική ακολουθία. Αν κάποιος πρέπει να συνεισφέρει
είναι τα εγγόνια προς τον παππού και τη γιαγιά και όχι το αντίθετο.
Από τη δουλειά των
οικονομικά ενεργών προικοδοτούνται οι πρεσβύτεροι και οι συντάξεις τους.
Αυτή είναι η λογική σειρά των πραγμάτων. Αν ήρθαν ανάποδα, ας κοιτάξουμε να
επανορθώσουμε και να τα φέρουμε στη σωστή φορά.
Η σκηνή με τον
συνταξιούχο που διαμαρτύρεται on camera είναι γνωστή, καθώς επαναλαμβάνεται
σχεδόν καθημερινά τα τελευταία χρόνια
-Μα μπορεί κανείς να ζήσει με 350 € το μήνα; Η απάντηση
φυσικά είναι εύκολη. Όχι!
Σωστή απάντηση σε λάθος ερώτηση.
Η ορθή ερώτηση
Η ορθή ερώτηση
υπάρχει αλλά είναι στενάχωρη. Αντιδημοφιλής.
Δεν χτυπάει φιλικά στην πλάτη, ούτε «συμπάσχει».
-Πλήρωσες τόσες εισφορές κατά τη διάρκεια του εργασιακού σου
βίου ώστε να δικαιούσαι παραπάνω σύνταξη;
Η δε αμέσως επόμενη
ερώτηση είναι τόσο δυσάρεστη ώστε ελάχιστοι την «τολμούν»:
– Ακόμα κι αν δικαιούσαι μεγαλύτερη σύνταξη με βάση τις
εισφορές σου, υπάρχουν πλέον χρήματα για να πληρωθείς;
Λάθος ερωτήματα τζογάροντας στη δυσαρέσκεια
Συνήθως είναι πιο βολικό να θέτουμε τα λάθος ερωτήματα
τζογάροντας στη δυσαρέσκεια. (Δικαιολογημένη για πολλούς αλλά όχι για όλους).
Ουδείς άλλωστε έχασε μέχρι στιγμής ποντάροντας σε κάθε λογής αιτήματα, ορθά ή
και παράλογα. Κλασσικό παράδειγμα ο ΣΥΡΙΖΑ που είπε ψέματα κατά συρροή για τις
συντάξεις, καθώς ήταν γνωστό ότι δεν μπορούσε να εγγυηθεί το ύψος τους.
Η εξίσωση είναι απλή.
Με αμοιβή 500 € δεν γίνεται να υπάρχουν συντάξεις διπλάσιες και τριπλάσιες. Το
ασφαλιστικό σύστημα αδυνατεί να τις πληρώσει. Ακόμα κι αν τα ταμεία είχαν
αποθέματα, θα εξαντλούνταν πολύ γρήγορα.
Αντί να ολοφυρόμαστε
συνεχώς για τον χαμένο παράδεισο που ουδέποτε θα επανέλθει, ας συζητήσουμε
σοβαρά πώς θα δημιουργήσουμε απασχόληση, πώς θα ενισχυθούν οι επιχειρήσεις, τι
θα γίνει με τις δημόσιες επενδύσεις, αλλά και πώς θα αντιστρέψουμε τις συνθήκες
«γαλέρας» που τείνουν να παγιωθούν σε τμήμα της αγοράς εργασίας.
Μόνο η αύξηση
της απασχόλησης και η βελτίωση των αμοιβών θα λύσει το πρόβλημα των
συντάξεων. Ναι θα πάρει χρόνο, αλλά δεν έχει εφευρεθεί άλλος τρόπος
